Zabytkowy zespół dworski Mostowskich

Zabytek z przełomu XVIII i XIX wieku na terenie parku krajobrazowego nad Wisłą przy ulicy Mehoffera 2 w Tarchominie, na warszawskiej Białołęce. Należą do niego drewniany dwór z końca XVIII wieku, pałacowa oficyna, budynek gospodarczy i park. Od 1921 własność Warszawskiej Kurii Metropolitalnej, dobrze utrzymany, zachowany w prawie niezmienionym stanie, a od 2000 roku część Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Warszawsko-Praskiej.

Dwór

Parterowy dwór zbudowany został prawdopodobnie przez Józefa Kantego Ossolińskiego, który nabył majątek w Tarchominie w 1738. Drewniany barokowy budynek ma kryty gontem, charakterystyczny dla polskich dworków, łamany dach. Odwrócony tyłem do Wisły, tuż przy wale przeciwpowodziowym, ozdobiony jest od frontu gankiem wspartym na czterech kolumnach. Około 1790 kupił go wraz z całym parkiem Tadeusz Mostowski. Dworek stał się miejscem często odwiedzanym przez hrabiego, ze względu na walory krajobrazowe tego terenu, co przyczyniło się do decyzji o budowie pałacu w Tarchominie. Obecnie budynek jest odrestaurowany i otynkowany.

Pałac
Dzięki pomocy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wsparciu Wiernych diecezji Warszawsko Praskiej we wrześniu zakończono osuszenie fundamentów i piwnic Pałacu Mostowskich oraz wykonano izolację zabezpieczająca przed przenikaniem wód gruntowych.

We wrześniu zakończono prace budowlane mające na celu osuszenie i zabezpieczenie fundamentów i piwnic Pałacu Mostowskich na warszawskim Tarchominie. Inwestycję można było zrealizować dzięki dotacji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z programu  Dziedzictwo Kulturowe priorytet 1: Ochrona zabytków i pieniędzy własnych inwestora czyli dzięki hojności wiernych diecezji. Wartość wykonanych robót to ponad 380 tysięcy złotych w tym dotacja ministra 250 tysięcy złotych. Prace zrealizowano dzięki staraniu ks. Wojciecha Stępnia, dyrektora administracyjnego seminarium i pracy specjalistów i fachowców z firmy Talent Antika, Konserwacja Zabytków pana Bogusława Kornackiego.

Pałac Mostowskich jest jednym z zabytkowych budynków znajdujących się na terenie parku. Wraz z dworem tworzą kompleks parkowo pałacowy przy ul. Mehoffera 2 w Warszawie.  Dwór i Pałac są jednymi z nielicznych zachowanych zabytków jakie znajdują się na terenie Białołęki. Wokół budynków rozpościera się zabytkowy park z pięknymi starymi drzewami. Wraz z sąsiadującym gotyckim kościołem św. Jakuba oraz pobliskim cmentarzem tworzą zabytkowy kompleks tarchomiński.  Kościół jest jednym z najstarszych zachowanych tego typu obiektów na Mazowszu.

Zamysł zagospodarowania tego terenu, znajdującego się w pobliżu kościoła, nad brzegiem Wisły powstał na początku XVIII wieku kiedy właścicielem majątku w Tarchominie został Józef Kanty Ossoliński. Pierwszym budynkiem jaki została wybudowany jest parterowy dwór kryty gontem. Jego powstanie datuje się na rok 1738. Około roku 1790 dwór zakupił Tadeusz Mostowski, który postanowił zbudować na tym terenie pałac. Projekt zlecono Szymonowi Bogumiłowi Zugowi. Z całego projektu udało się zrealizować boczną oficynę pałacową obecnie określaną jako pałac. Jest to obiekt 2 kondygnacyjny, 13 osiowy z czterokolumnowym wgłębionym portykiem.

Mostowski zlecił projekt przyszłej rezydencji Szymonowi Zugowi. Rezydencja nie została jednak ostatecznie ukończona. W latach 1801-1825 zbudowano jedynie oficynę (autorstwo projektu przypisuje się Henrykowi Ittarowi), która swoimi imponującymi rozmiarami zdominowała stojący obok drewniany dworek. Budowla ma dwie kondygnacje, jest wąska i długa (13-osiowa), skierowana frontową fasadą na południe, urozmaicona w środku czterokolumnowym wgłębnym portykiem. Ma czterospadowy zagospodarowany dach z lukarnami; ściany parteru boniowane.

Po upadku powstania listopadowego majątek przejął Pawieł Aleksandrowicz Muchanow, przedstawiciel władz zaborczych. Muchanow ożenił się z Józefą z Mostowskich, córką byłego właściciela, która po przymusowym wyjeździe z kraju ojca – powstańca, zarządzała majątkiem w Tarchominie.

Kolejnym właścicielem był Siergiej Siergiejewicz Muchanow, mąż Marii Kalergis, następnym, od 1881 – inżynier dróg i komunikacji Władysław Kisiel-Kiślański pełniący m.in. funkcję szambelana papieża Piusa XI. Fakt ten wpłynął na ostatnią wolę Kisiela-Kiślańskiego, który zapisał swoje tarchomińskie dobra fundacji im. Ojca Świętego Piusa XI. Od 1921 zespół dworski przy Mehoffera należy do Kościoła. Obecnie mieści się tam Wyższe Seminarium Duchowne diecezji warszawsko-praskiej. Budowę seminarium według projektu Leszka Klejnerta rozpoczęto w 1999. Nowy budynek harmonizuje z otoczeniem pałacu i jest z nim połączony szklaną klatką schodową przylegającą do zabytku od północnej strony.

Zwiedzanie

Władze Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Warszawsko-Praskiej  postanowiły udostępnić zabytkowe obiekty zwiedzającym. Ze względu na zamknięty charakter miejsca związany z formacją alumnów, należy spełnić kilka warunków:

– obiekt będzie udostępniany w pierwsze soboty miesiąca,

– grupa zwiedzających to minimum 10 osób,

– zwiedzanie jest możliwe po wcześniejszym uzgodnieniu z Księdzem Dyrektorem

nr. tel. +48502087169

Serdecznie zapraszamy.

Podoba Ci się ten artykuł? Podziel się w mediach społecznościowych!